Bir Tasarım Modeli Olarak Mimarlık


    Avusturalyalı Mimar Karl Schwanzer bir mimari yapıyı dört duvar ve bir damdan daha fazlası olarak tanımlar.Daha fazlası derken sanatsal,sosyolojik,antropolojik estetik ve tarihsel kültürel yapıyı tanımlar.
Ama  bu karmaşık yapı yalın bir kavrama indirebiliriz  ve bunu tasarım modeli olarak betimleyebiliriz. Böylelikle mimari yapının tanımını belli bir biçim verilmiş mekan olarak yapabilir.
     Mimarlığın Antikiteden günümüze kadar ğeçerliliğini koruyan birtakım kategorilere dayanır.Bu kategori ilk kez belirleyen temel yapıların restorasyonu önemli bir sorun olarak karşımıza çıkar.
      Mimari yapı kategorilerinden biri olarn güzellik;mimari yapının sağlam ve işlevsel olduğu kadar güzelliğini de vurgular.Bir mimari yapıda  mekan biçim ilgisi söz konusudur.Ama bir yapı özgün bir
mekan-biçim ilgisi ortaya koyabilir.Böylece kendine özgü bir mimari yapı olur.Böyle bir yapı sanatsal
bir mimari tasarım gösterir.Ve adı artık sanat yapıtı olur.Artık kategorileri değişmiş,estetik bir varlık
olmuştur.
       Sanat yapıtlarının varlık tarzı tarihseldir. Zaman içinde somutlaşan bir biçim varlığını gösterir.Bu biçim olgusu insan ve varlık arasındaki epistemolojik  ilgiden ortaya çıkar.Bu zamansallık veya tarihsellik
mimari sanat yapıtı ile diğer sanat yapıtları arasındaki önemli farklılıkları göz önüne serer.
        Kültür ve sanat varlığı olan mimari yapı aynı zaman da işlevsel bir varlık olması nedeniyle sanat felsefesi açısından mimarlığın zamanla  ilgisi iki yönlüdür.Mimari  sanat yapıtı,kültür varlığı olarak aşkın zamansallığa,gerçek varlık olarak ise ampirik zamansallığa  tabidir.Mimari sanat yapıtı bu iki zamansallığın eş zamanlı belirlemesi içinde vardır.
        Böyle bir Mimari yapının ayırt edici özelliğine Vitruvius düzen demişti.Bir yapının güzelliğini sağlayan bir diğer etkenin ahenk olduğunu savunur.Vitruvius'a göre mimari tasarım mekan içinden yayılan
maddi kütleyi aşan bir varlık olması nedeniyle maddi diğer yanıyla da tinsel bir varlıktır.Vitruvius aynı zamanda bir mimari yapının tarih,matematik,müzik ve felsefeye olan uzantılarını belirlemiştir.
        Bir çok Mimar, mimarlığı farklı şekillerde tanımlamıştır.Bütün bu söylenenleri felsefi olarak değerlendirip şöyle diyebiliriz.Bir mimari yapı antolojik olarak iki yapıda oluşur.Bunun ilki sağlamlık ve işlevsellik,ikinci ise güzelliktir.
        Mimari tasarım varlığın biçimsel değişimleri bu tarihsellik kategorisi içinde yer alır.Buna üslup adı verilir.Bu yüzden de mimarlık tarihine  üsluplar tarihi de denir.
         Grek-Roma ortaçağ,Rönesans,Barak ve Rokoko dönemindeki mimarlar farklı üsluplara sahip mimari yapılar ortaya koydular.
         Kısaca mimari tasarım varlık bakımından bir derinlik boyutuna sahiptir.En basit bir mimari tasarım bile bu derinlik boyutunu gösterir.Mimari yapı bireysel zamanı aşan,bir kent mekanı içinde yer alan ve kenti oluşturan bir yapı ögesidir.

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Le Corbusier

Resim
Le Corbusier ya da asıl ismiyle Charles-Edouard Jeanneret, 6 Ekim 1887’de İsviçre’nin küçük bir kasabasında doğdu.Onu mimarlığıyla tanıyor olsak da aynı zamanda şehirci, mobilya tasarımcısı, heykeltraş, ressam ve yazardır.Erken yaşta okulu bırakan Corbusier, babasının yanında işe başladıktan sonra bi sanat okuluna kayıt olmuştu. Okuldayken “Arts and Crafts” hareketi ile ilgilenmeye başladı. Katıldığı bir saat tasarım yarışmasını kübist tasarımı ile kazanıp ilk önemli başarısını elde etti. Bu deneyim, ilerde modern mimariye yön verecek olan Corbusier’in başarılarının tesadüf olmadığının bir kanıtıdır.1908 yılına gelindiğinde mimaride betonarme kullanımının öncülerinden olan Auguste Perret ile birlikte çalışmaya başladı.Dünyada inşa edilen ilk betonarme tapınağının tasarımcısı olan Perret, Corbusier’e mimarlıkta betonarme kullanımının inceliklerini öğretti.Corbusier, Paris’te bu deneyimi kazanırken aynı zamanda şehrin kültürünü ve mimarisini de yakından tanıma fırsatı yakaladı.Betonun ce...
Devamı

Osmanlı Mimarisi

Resim
                   Erken Dönem Osmanlı Mimarisi               1299 yılında Osmanlı Devleti'nin Osman Gazi tarafından Söğüt'te kurulmasıyla 1501 yılında  Beyazıt Camii inşaatının başlaması arasındaki dönemi kapsar. Üç şerefeli camii erken dönem Osmanlı  Mimarisinin en önemli yapıtlarından kabul edilir.İç avlu sahip planlar ve ona kubbe ögelerinin ilk kez  uygulandığı bir yapıdır. Genellikle İznik, Bursa ve  Edirne şehirlerinde yer alır.Bizans Mimarisi ve  Selçuklu mimarisi etkilerini taşısa da klasik döneme temel oluşturdu.   Klasik dönem 1501-1703 yılları arasında ağırlıklı olarak İstanbul'da yer alan dönemdir.Özel mülkiyet kavramının  olmamasından  dolayı bu dönemde genellikle kamu ve dini yapılar yer aldı.Bu dönemi etkileyen önemli  yapılarda birisi de Ayasofya'dır. Ayasofya'nın mimarisinden esinlenilerek yapılan yapılarda ağırlıklı olarak kubbeli, yan kubb...
Devamı

Tasarım Felsefesi

 ÖZET Tasarım birçok kelimeyi karşılamasına karşın karmakarışık bir hale gelmiştir.Ama ne var ki gündelik yaşamdan felsefi düşünceye kadar yaygın bir kullanım alanı vardır.Tasarım bir fikirle başlayıp form alarak somutlaşır.Tasarımda iki ana karakter yer alır.Bunlar:tasarımlayan özne ve tasarımlanan nesnedir.En basitinden duyularla algıladığımız şeyleri zihnimizde bilgi nesnesine dönüştürmemiz bile bir tasarım etkinliğidir.Tasarım varlıkla kurulan bir iletişim biçimi olup farklı birçok kategorinin içindedir.Tasarımlar farklı kategorilerde birtakım adlar alabilir.İnsanın bir doğa varlığı olması sebebiyle eğilim ve içgüdüleri sonucunda ortaya çıkar ve tasarım sanatta olduğu gibi teknik konularında da başında yer alır.Teknikte ise tasarım, tasarlanan şeylerin geliştirip çeşitlendirildiği bir modeldir. SORU 1:Planlama,kurgulama,biçimlendirme gibi anlamlar içermektedir.Bir kapı kolundan televizyona kadar hem bilimsel hem de gündelik konuların hepsi birer tasarımdır.Bilgi,sanat,etik ve t...
Devamı